Niniejsza książka inicjuje cykl publikacji mających za cel ponowne - uwzględniające aktualny stan wiedzy, acz nie poddające się dyktatowi modnego dziś metodologicznego eksperymentu, skutkującego na ogół „ucieczką” od uważnego czytania tekstu literackiego - zdefiniowanie obszarów wspólnego zainteresowania dla badaczy oświecenia i romantyzmu. Okresów nierzadko i z uporem sytuowanych w ostrej do siebie opozycji, bez próby dostrzeżenia w ich obrębie zarówno zjawisk estetycznie niejednorodnych, jak i literackich, historycznych czy biograficznych loci communes.

Tematyka szkiców zamieszczonych w pierwszym tomie serii koncentruje się na problematyce emigracji, która – w różnych przecież wymiarach – miała stać się udziałem wielu pokoleń polskich pisarzy, myślicieli, polityków XVIII i XIX wieku; od osób, jakie znalazły się poza granicami kraju po pierwszym rozbiorze, przez powstańców roku 1794, legionistów, świadków klęski listopadowej, aż po drugą generację romantycznego wychodźstwa.