Pierwszy z czterech podręczników akademickich do historii Polski skierowany jest do licznej rzeszy studentów kierunków humanistycznych, prawnych i politologicznych uniwersytetów oraz wyższych szkół pedagogicznych, a także dla kandydatów na powyższe studia. Sięgnąć po niego powinni także wszyscy zainteresowani najnowszym wariantem dziejów Polski. Celem autora jest zgodność wykładu z programem historii czołowych ośrodków uniwersyteckich kraju, czyli komplementarność z "periodyzacją dydaktyczną" nowoczesność, wiarygodność, bogate wyposażenie, przyjazne i pomocne dla czytelników.
Książka prof. Andrzeja Chwalby to napisany żywym, klarownym językiem intrygujący esej o Polsce i Polakach w XIX wieku. Autor porusza się po obszarach słabo dotąd przez historyków spenetrowanych, jak historia mentalności i obyczaju, zaskakując interdyscyplinarną wiedzą, zawierającą elementy psychologii, demografii, geografii, socjologii, nauk społecznych i zagadnień z zakresu kultury.

Szczególnie pieczołowicie potraktował autor dzieje polityczne, społeczne i gospodarcze Polski XIX stulecia, opierając swoje rozważania na najnowszym stanie badań i poszukiwań naukowych. Andrzej Chwalba objął swym zainteresowaniem również dzieje ziem zamieszkałych przez polskojęzyczną ludność, a często z przyczyn politycznych pomijanych, jak Śląsk Cieszyński, obszary zaburzańskie, Górny i część Dolnego Śląska, Mazury, Spisz, a także dzieje narodów, które w tym czasie zamieszkiwały ziemie polskie - Żydów, Ukraińców, Litwinów, Białorusinów, Łotyszy.